Dualara “hayırlısıyla” ibaresini eklemeli miyiz?

Soru: Dualara “hayırlısıyla” ibaresinin eklenmesine gerek var mıdır?
 

Cevap: Allah-u Teala kulunun duasına şerli bir karşılık vermez. Allah, duaya icabet ettiği vakit her hükmü hayır olur. Bu hayır; o isteğin aynen kabulü, daha güzelinin verilmesi, günahların affedilmesi veya başa gelebilecek muhtemel belaların kaldırılması şeklinde olabilir.⁽¹⁾ Hiç fark etmez. Allah-u Teala’nın verdiği cevapların hepsi her zaman hayırdır, hayırlıdır.

Bununla beraber dualara “hayırlısıyla” kelimesini eklemenin dua edenin şuuruna faydası olabilir. Yani dua edildiği esnada dua eden kişinin örneğin “Ben bu sorunun halledilmesini istiyorum ancak bu hakikaten benim durumuma, mizacıma, şartlarıma uygun mu? Ben bu sorunun kaldırılmasını tam olarak neden istiyorum? Bu sorun giderilecek ve istediğim verilecek ama bu durumda imandan ve Kur’an’dan uzaklaşma ihtimalim var. Bunu da istemem.” gibi değerlendirmeleri yapmasını sağlayabilir.

Dolayısıyla dua edilecek bir konu zihinde “ben bunu istiyorum ama bu benim için toplamda ele alındığı vakit hem dünyam, hem ahiretim, hem geleceğim, hem kişisel durumum açısından faydalı olacak mı? Bu anlamda istediğim şeyin hayırlısı acaba bu mu?” şeklinde kodlanmışsa bunun bir zararı olmayacak, aksine faydası olacaktır. Dolayısıyla insan duada isteyeceği şeyler üzerine bu konuları da düşünmelidir.

Ancak sonuçta Allah-u Teala zaten her zaman her duaya hayırla icabet eder. Siz Allah’a müteveccih iseniz, Allah’a elinizi açmış iseniz O her duanıza hayırla cevap verecektir.⁽²⁾ Ancak hayırla cevap vermek illaki sizin arzularınıza göre cevap vermek değildir. Arzuladığınız şey sizin için güzel olabilir, size güzel görünebilir ancak Allah-u Teala onu değil daha güzelini verebilir.⁽³⁾ Burada “daha güzel” ibaresi, ahirette her şeyin hakikati ayan beyan ortaya çıktıktan sonra tam olarak anlaşılabilecek bir şeydir. Elbette bu dünyada da daha güzel olanın sadece güzel olandan farkı bir nebze anlaşılabilir ancak edilen bir duaya tam karşılık alamamak durumunda verilecek olan “daha güzel” şey, ahirette de gönülleri tam olarak tatmin edecek bir şeydir.⁽⁴⁾

Konuya son bir alt başlık daha atarak meseleyi bitirelim: İnsanın dinlediği, izlediği, okuduğu ve sosyal çevresinden edindiği izlenimler onun arzularını, planlarını ve hedeflerini çok güçlü biçimde etkileyebilir. Özellikle de bunlar üzerine kurduğu hayaller ve hayatla ilgili yaptığı şikayetler onun arzularını güçlü bir şekilde belirleyebilir. Bu nedenle insanın arzuları, planları ve hedefleri rastgele belirlenmiş olabilir. Örneğin, kişi mavi gözlü bir aktöre duyduğu gizli-açık hayranlık sonucu dualarında “Allah’ım ben mutlaka mavi gözlü bir eş istiyorum.” diye tutturabilir. Tekrar edelim ki dua ederken bunun da bir zararı yoktur ama bütün mevzuyu buna odaklamak, "Ben ancak böyle mutlu olabilirim." diye kendine gerçekte olmayan bir şartı koymakla insan kendisine zulmetmiş olur. Halbuki mesela bir yemekten beklenen şey doyurucu, besleyici, lezzetli olması ve gerekli minerallerle vitaminleri içermesidir. Yani Allah'tan bir şeyler isterken belli spesifik özelliklere gereğinden fazla yer vermeden, şümullü ve bizi her yönüyle memnun edecek noktaları vurgulamak daha verimlidir. 

Kur'an'da geçen “Ey keremi bol Rabbimiz! Bize gözümüzün, gönlümüzün süruru olan temiz eşler ve nesiller ihsan eyle! ”⁽⁵⁾ duasında bu anlayışı görebiliriz. Sonuç olarak bize göz-gönül süruru olmuş bir eş ve nesil bizim onlardan genel manada razı olacağımız anlamına gelmektedir. Benzer şekilde, herhangi bir meselede Allah'tan istediklerimizi bizi bir bütün hâlinde memnun edecek biçimde istemek en güzelidir. “Allah'ım ben bir iş istiyorum, geliri yüksek olsun, insanlığa katkı sağlayabileceğim bir iş olsun, aynı zamanda mutlu da olayım.” gibi ifadeler kullanmak, “İlle de şu şirkette, şu pozisyonda şu işi istiyorum.” demekten daha verimli olacaktır. Bunlara da “Allah'ım bana verdiğin şeyleri hayırla ver, benim esas isteğim senin rızanı, cenneti ve Cemalullah'ı kazanmaktır. Tüm dualarımın bana bu yolda yardımcı olacak neticeler doğurmasını nasip eyle.” gibi ifadeler ekleyebiliriz.

Eş için de iş için de başka şeyler için de buna benzer meseleler düşünülebilir. Bu genel özelliklerin ifade edilmesi spesifik bir özelliği ön plana taşımaya göre bizi daha rahat ettirecektir. Bunu bilmek ve ona göre dua etmek bizim için daha faydalı olacaktır.

Cenab-ı Allah'tan bize dua ve hayır kapılarını sonuna kadar açmasını dileriz. 

Konuyla ilgili bir diğer makalemiz için tıklayınız.

_{1 ) 24. Mektup 1. Zeyl 3. Nükte} 

_{2 ) https://www.kuranvemeali.com/mumin-suresi/60-ayeti-meali
https://www.kuranvemeali.com/bakara-suresi/186-ayeti-meali
https://www.kuranvemeali.com/neml-suresi/62-ayeti-meali 
3 ) https://www.kuranvemeali.com/bakara-suresi/216-ayeti-meali
https://www.kuranvemeali.com/isra-suresi/11-ayeti-meali
4 ) Duanın bir ibadet olduğuna dair hadisler ;
(Ebû Dâvûd, Vitir 23; Tirmizî, Tefsîru’l-Kur’ân 3, 41, Daavât 1}