Farzdan sonra salaten tuncina okumak bidat mıdır?
Soru: Bediüzzaman Said Nursi'nin tavsiye ettiği farz namazlardan sonra salaten tuncina duasının okunması ve namaz sonrası yapılan tesbihatlar bidat mıdır? Değilse neden değildir, sonuçta Efendimiz'in (sav) direkt böyle bir uygulaması yok?
Cevap: Aslı Kuran ve Sünnette olan şeylere bidat denmez. Kuran ve Sünnetin umumi manada ifade ettiği şeyler için hususi takdirlerde bulunmak da bidat olmaz.
Mesela Efendimiz'e (sav) salat etmemiz Kur'an'ın emridir(1), sevap ve faziletini de hadisler(2) bildirmektedir. Ama namazda okuduğumuz salli-barik dışında Efendimiz'in (sav) öğrettiği salavat yoktur. Ama manası İslam'a ve Efendimiz'in (sav) büyüklüğüne uygun tefriciye, tuncina, ümmiye gibi salavatları okumaya bidat denemeyeceği gibi, bunları okumak için sabah, akşam, farz sonrası gibi vakit veya 3, 7 vb. gibi sayı bildirmeye de bidat denemez.
Efendimiz (sav) sahih hadisle Allah'ın esmasını ihya eden(3), öğrenen, tefekkür ve zikredenlerin cennete gireceğini bildirmiştir. Esma-ül Hüsna'yı bir şekilde zikretmek için form, zaman, sayı takdir etmeye de bidat denmez. Mesela birileri her akşam 99 ismi sayabilir, diğerleri öğle namazı sonrası “ya Cemil ya Allah” formatını kullanabilir, bir başkası teheccüd vakti o esmanın geçtiği ayetleri okuyabilir… Bunların hiçbirine bidat denemez.
Bediüzzaman'ın sabah ve akşam namazından sonra okuduğu dualar da hadislerden seçilmiş dualardır. Dua hadisi çok olduğu için içlerinden seçip okumak kısıtlı zamanlar için daha uygundur. Buna da bidat denemez.
Ancak “Tesbihat, dua ve zikrin tek yolu budur.” denirse bidat olur. Dileyen de Allah'ı tesbih, istiğfar, istiaze, salavat için dilediği şeyleri seçip onlarla dua edebilir ki zaten elimizdeki dua kitaplarında, evliya ve ulemadan nakledilen bu şekilde onlarca dua, zikir, salavat vardır.
Mesela bazı tarikatler bir salavat derlemesi olan Delâʾil-i Ḫayrât kitabını günlere bölüp haftada bir okurlar. Ona da bidat denmez.
Hasılı, aslı Kur'an ve Sünnette yer alan uygulamalar için bidat denilemez.
1 ) Şüphesiz Allah ve melekleri Peygamber'e salat ediyorlar. Ey iman edenler! Siz de ona salat edin, selam edin. Ahzab suresi 56. ayet
2 ) Gerçek cimri, yanında zikrim geçtiği halde bana salâvat okumayandır." [Tirmizî, Salât 357, (484), Da'avat 110, (3540)]
3 ) https://sunnah.com/bukhari:3113 , https://sunnah.com/nasai:1733 , https://sunnah.com/nasai:1699